̲ͲÑÒÅÐÑÒÂÎ ÞÑÒÈÖ²¯ ÓÊÐÀ¯ÍÈ

ËÈÑÒ

 

â³ä 10.06.2011 ð.

Âèçíà÷åííÿ ïîõîäæåííÿ äèòèíè òà ïðèñâîºííÿ ³ìåí³ ïðè äåðæàâí³é ðåºñòðàö³¿ íàðîäæåííÿ

Àêò íàðîäæåííÿ â³äïîâ³äíî äî íîðì ѳìåéíîãî òà Öèâ³ëüíîãî êîäåêñ³â Óêðà¿íè º àêòîì öèâ³ëüíîãî ñòàíó, ùî ï³äëÿãຠäåðæàâí³é ðåºñòðàö³¿ â³äïîâ³äíî äî çàêîíó â îðãàíàõ äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿ àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó.

Ñòàòòåþ 144 ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè íà áàòüê³â äèòèíè ïîêëàäåíî îáîâ'ÿçîê íåâ³äêëàäíî, àëå íå ï³çí³øå îäíîãî ì³ñÿöÿ â³ä äíÿ íàðîäæåííÿ äèòèíè, çàðåºñòðóâàòè ¿¿ íàðîäæåííÿ â îðãàí³ äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿ àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó.

Ó ðàç³ ñìåðò³ áàòüê³â àáî íåìîæëèâîñò³ äëÿ íèõ ç ³íøèõ ïðè÷èí çàðåºñòðóâàòè íàðîäæåííÿ äèòèíè äåðæàâíà ðåºñòðàö³ÿ ïðîâàäèòüñÿ çà çàÿâîþ ðîäè÷³â, ³íøèõ îñ³á, óïîâíîâàæåíîãî ïðåäñòàâíèêà çàêëàäó îõîðîíè çäîðîâ'ÿ, â ÿêîìó íàðîäèëàñÿ äèòèíà àáî â ÿêîìó íà öåé ÷àñ âîíà ïåðåáóâàº.

Ðåºñòðàö³ÿ íàðîäæåííÿ äèòèíè ïðîâîäèòüñÿ ç îäíî÷àñíèì âèçíà÷åííÿì ïîõîäæåííÿ äèòèíè, à òàêîæ ïðèñâîºííÿì ¿é ïð³çâèùà, ³ìåí³, ïî áàòüêîâ³ òà çàñâ³ä÷óºòüñÿ ñâ³äîöòâîì ïðî íàðîäæåííÿ.

Âàæëèâèì àñïåêòîì ïðè äåðæàâí³é ðåºñòðàö³¿ íàðîäæåííÿ º âèçíà÷åííÿ ïîõîäæåííÿ äèòèíè, àäæå ïðàâà òà îáîâ'ÿçêè ìàòåð³, áàòüêà ³ äèòèíè ´ðóíòóþòüñÿ íà ïîõîäæåíí³ äèòèíè â³ä íèõ, çàñâ³ä÷åíîìó îðãàíîì äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿ àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó â óñòàíîâëåíîìó çàêîíîäàâñòâîì ïîðÿäêó.

Ãëàâîþ 12 ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè âñòàíîâëåíî ïîðÿäîê âèçíà÷åííÿ ïîõîäæåííÿ äèòèíè â³ä ìàòåð³ òà áàòüêà.

Òàê, äèòèíà, ÿêà çà÷àòà ³ (àáî) íàðîäæåíà ó øëþá³, ïîõîäèòü â³ä ïîäðóææÿ. Äèòèíà, ÿêà íàðîäæåíà äî ñïëèâó äåñÿòè ì³ñÿö³â ï³ñëÿ ïðèïèíåííÿ øëþáó àáî âèçíàííÿ éîãî íåä³éñíèì, ïîõîäèòü â³ä ïîäðóææÿ.

Òàêèì ÷èíîì, â³äïîâ³äíî äî ïðåçóìïö³¿ áàòüê³âñòâà ÷îëîâ³êà ñàìå â³í º áàòüêîì äèòèíè, íàðîäæåíî¿ éîãî äðóæèíîþ. Ó çâ'ÿçêó ç öèì äðóæèíà íå ìຠîáîâ'ÿçêó äîâîäèòè, õòî º áàòüêîì ¿¿ äèòèíè. Öÿ ïðåçóìïö³ÿ çàñíîâàíà íà ïîâàç³ äî äðóæèíè ÿê æ³íêè ³ º çàêîíîäàâ÷èì â³äáèòêîì ìîðàëüíîñò³ ¿¿ ïîâåä³íêè ó øëþá³ ÿê ìîðàëüíî-åòè÷íîãî ñòàíäàðòó.

Âîäíî÷àñ, ïîäðóææÿ, à òàêîæ æ³íêà òà ÷îëîâ³ê, øëþá ì³æ ÿêèìè ïðèïèíåíî, ó ðàç³ íàðîäæåííÿ äèòèíè äî ñïëèâó äåñÿòè ì³ñÿö³â ï³ñëÿ ïðèïèíåííÿ ¿õ øëþáó, ìàþòü ïðàâî ïîäàòè äî îðãàíó äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿ àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó ñï³ëüíó çàÿâó ïðî íåâèçíàííÿ ÷îëîâ³êà (êîëèøíüîãî ÷îëîâ³êà) áàòüêîì äèòèíè. Òàêà âèìîãà ìîæå áóòè çàäîâîëåíà ëèøå ó ðàç³ ïîäàííÿ ³íøîþ îñîáîþ òà ìàò³ð'þ äèòèíè çàÿâè ïðî âèçíàííÿ áàòüê³âñòâà.

ßêùî äèòèíà íàðîäèëàñÿ äî ñïëèâó äåñÿòè ì³ñÿö³â â³ä äíÿ ïðèïèíåííÿ øëþáó âíàñë³äîê ñìåðò³ ÷îëîâ³êà, ïîõîäæåííÿ äèòèíè â³ä áàòüêà ìîæå áóòè âèçíà÷åíå çà ñï³ëüíîþ çàÿâîþ ìàòåð³ òà ÷îëîâ³êà, ÿêèé ââàæຠñåáå áàòüêîì.

Âîäíî÷àñ çàêîíîäàâñòâîì âðåãóëüîâàíî ïîðÿäîê âèçíà÷åííÿ ïîõîäæåííÿ äèòèíè ³ â³ä áàòüê³â, ÿê³ íå ïåðåáóâàþòü ó øëþá³. Ó öüîìó ðàç³ ïîõîäæåííÿ äèòèíè â³ä ìàòåð³ âèçíà÷àºòüñÿ íà ï³äñòàâ³ äîêóìåíòà çàêëàäó îõîðîíè çäîðîâ'ÿ ïðî íàðîäæåííÿ íåþ äèòèíè, à ïîõîäæåííÿ â³ä áàòüêà - çà çàÿâîþ ìàòåð³ òà áàòüêà äèòèíè àáî çà ð³øåííÿì ñóäó.

Ïðè íàðîäæåíí³ äèòèíè ó ìàòåð³, ÿêà íå ïåðåáóâຠó øëþá³, ó âèïàäêàõ, êîëè íåìຠñï³ëüíî¿ çàÿâè áàòüê³â àáî ð³øåííÿ ñóäó, çàïèñ ïðî áàòüêà äèòèíè ïðîâàäèòüñÿ çà ïð³çâèùåì òà ãðîìàäÿíñòâîì ìàòåð³, à ³ì'ÿ òà ïî áàòüêîâ³ áàòüêà äèòèíè çàïèñóþòüñÿ çà ¿¿ âêàç³âêîþ.

Ïðàâî íà ³ì'ÿ, âñòàíîâëåíå ñòàòòåþ 294 Öèâ³ëüíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè, º íåâ³ä'ºìíèì íåìàéíîâèì îñîáèñòèì ïðàâîì ô³çè÷íî¿ îñîáè.

Ïîðÿäîê ïðèñâîºííÿ ïð³çâèùà, âëàñíîãî ³ìåí³ òà ïî áàòüêîâ³ âðåãóëüîâàíî íîðìàìè ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè.

³äïîâ³äíî äî ñòàòò³ 146 ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè ³ì'ÿ äèòèíè âèçíà÷àºòüñÿ çà çãîäîþ áàòüê³â. ²ì'ÿ äèòèíè, íàðîäæåíî¿ æ³íêîþ, ÿêà íå ïåðåáóâຠó øëþá³, ó ðàç³ â³äñóòíîñò³ äîáðîâ³ëüíîãî âèçíàííÿ áàòüê³âñòâà âèçíà÷àºòüñÿ ìàò³ð'þ äèòèíè. Äèòèí³ ìîæå áóòè äàíî íå á³ëüøå äâîõ ³ìåí, ÿêùî ³íøå íå âèïëèâຠ³ç çâè÷àþ íàö³îíàëüíî¿ ìåíøèíè, äî ÿêî¿ íàëåæàòü ìàòè ³ (àáî) áàòüêî.

 áóäü-ÿêîìó âèïàäêó áàòüêàì ïðè îáðàíí³ ³ìåí³ äèòèíè ïîòð³áíî â³äïîâ³äàëüíî ñòàâèòèñü äî öüîãî òà ïàì'ÿòàòè, ùî ³ì'ÿ - öå ñâîºð³äíèé îáåð³ã, ñóïóòíèê æèòòÿ ëþäèíè, çà äîïîìîãîþ ÿêîãî çä³éñíþºòüñÿ ³íäèâ³äóàë³çàö³ÿ îñîáè, öå íîñ³é íàö³îíàëüíèõ òðàäèö³é òà íåïîâòîðíîñò³ îñîáèñòîñò³.

Ïð³çâèùå äèòèíè âèçíà÷àºòüñÿ çà ïð³çâèùåì áàòüê³â. ßêùî ìàòè, áàòüêî ìàþòü ð³çí³ ïð³çâèùà, ïð³çâèùå äèòèíè âèçíà÷àºòüñÿ çà ¿õíüîþ çãîäîþ. Áàòüêè, ÿê³ ìàþòü ð³çí³ ïð³çâèùà, ìîæóòü ïðèñâî¿òè äèòèí³ ïîäâ³éíå ïð³çâèùå, óòâîðåíå øëÿõîì ç'ºäíàííÿ ¿õí³õ ïð³çâèù (ñòàòòÿ 145 ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè).

Ñï³ð ì³æ áàòüêàìè ùîäî ³ìåí³ òà ïð³çâèùà äèòèíè ìîæå âèð³øóâàòèñÿ îðãàíîì îï³êè òà ï³êëóâàííÿ àáî ñóäîì.

Ïî áàòüêîâ³ º îäí³ºþ ³ç ñêëàäîâèõ ³ìåí³ ëþäèíè íàð³âí³ ç âëàñíèì ³ìåíåì òà ïð³çâèùåì. Çã³äíî ç âèìîãàìè ñòàòò³ 147 ѳìåéíîãî êîäåêñó Óêðà¿íè òà ïóíêòó 23 ãëàâè 1 ðîçä³ëó III Ïðàâèë äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿ àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó â Óêðà¿í³, çàòâåðäæåíèõ íàêàçîì ̳í³ñòåðñòâà þñòèö³¿ Óêðà¿íè â³ä 18.10.2000 N 52/5 (ó ðåäàêö³¿ íàêàçó ̳í³ñòåðñòâà þñòèö³¿ Óêðà¿íè â³ä 24.12.2010 N 3307/5), çàðåºñòðîâàíèõ ó ̳í³ñòåðñòâ³ þñòèö³¿ Óêðà¿íè 18.10.2000 çà N 719/4940, ïî áàòüêîâ³ äèòèí³ ïðèñâîþºòüñÿ çà âëàñíèì ³ìåíåì áàòüêà. ßêùî áàòüêî ìຠïîäâ³éíå âëàñíå ³ì'ÿ, òî ïî áàòüêîâ³ äèòèí³ ïðèñâîþºòüñÿ çà îäíèì ³ç íèõ íà âèá³ð áàòüê³â. Íà ïðîõàííÿ áàòüê³â ïî áàòüêîâ³ ìîæå òàêîæ óòâîðþâàòèñü çã³äíî ç íàö³îíàëüíèìè òðàäèö³ÿìè àáî íå ïðèñâîþâàòèñü âçàãàë³.

Òàêèì ÷èíîì, öÿ çàêîíîäàâ÷à íîðìà ñòâîðåíà íà çàñàäàõ óðàõóâàííÿ ³íòåðåñ³â òà îñîáëèâîñòåé òðàäèö³é ëþäåé ð³çíèõ íàö³îíàëüíîñòåé.

Ïî áàòüêîâ³ äèòèíè, íàðîäæåíî¿ æ³íêîþ, ÿêà íå ïåðåáóâຠó øëþá³, çà óìîâè, ùî áàòüê³âñòâî ùîäî äèòèíè íå âèçíàíî, âèçíà÷àºòüñÿ çà ³ìåíåì îñîáè, ÿêó ìàòè äèòèíè íàçâàëà ¿¿ áàòüêîì.

 

Çàñòóïíèê äèðåêòîðà äåïàðòàìåíòó -
íà÷àëüíèê â³ää³ëó îðãàí³çàö³¿
ðîáîòè îðãàí³â äåðæàâíî¿ ðåºñòðàö³¿
àêò³â öèâ³ëüíîãî ñòàíó äåïàðòàìåíòó ó
ñïðàâàõ öèâ³ëüíîãî ñòàíó ãðîìàäÿí
 

². À. Ïàñ³÷íèê